Waar staan we? – met muziek, Andrea en Reint Jan Renes

Voorzitter Ronald van Oijen heet iedereen welkom bij ‘onze warme club mensen’. Oude vertrouwde leden, partners van Zuiderlicht, oud-bestuursleden en ook een mooi aantal nieuwe gezichten. Welkom!

Om redenen waar we later op terugkomen, heeft Ronald het stokje van Andrea overgenomen.

Vanavond vertellen we kort waar we staan. Maar anders dan tijdens de Algemene ledenavond (ALV), die in het voorjaar weer zal plaatsvinden, is er ruimte voor andere zaken: voor muziek en stof tot nadenken.

Welkom in de Hogeschool van Amsterdam

Caroline van der Kooi heet ons namens de Hogeschool van Amsterdam (HvA) welkom in het Jacoba Mulderhuis, waar de faculteit techniek gevestigd is. Dat nieuwe gebouw is nu twee jaar in gebruik en huisvest ruim 6000 studenten en 470 medewerkers

Wat gebeurt hier?

Veel. Naast het reguliere onderwijs zijn er in het gebouw twaalf hightech labs waar studenten theoretisch onderzoek aan de praktijk verbinden. Dat doen ze op het gebied van mobiliteit, bouwen, waterbeheer en nog veel meer, met als doel technische oplossingen te vinden voor actuele vraagstukken. Caroline werkt met haar studenten aan City Net Zero: vraagstukken rondom klimaatverandering.

Samen met onder andere Ries Verhoeven is Caroline ook actief voor COOP Centraal, dat onder andere tot doel heeft om jongeren bij de lokale energietransitie betrekken.

Jongeren en… muziek

In de zaal zijn ook een aantal jonge leden. Ze doen de ontvangst, ze schenken koffie en serveren straks de borrel.

Drie studenten van het conservatorium verzorgen vanavond de muzikale overgangen. Op gitaar Antonio Ferreira, zang Ines Martinez en op de contrabas, Duarte Fernandes!

Waar staan we met Zuiderlicht?

Door Wouter de Wijn en Tineke de Vries

Wouter de Wijn stelde zich lange tijd voor als de persoon die in de veel te grote voetsporen van Frank Boon moest treden. Dat is niet meer nodig. Hij past de schoenen van Frank inmiddels als Assepoester haar glazen muiltje.

Lopende zonprojecten

Er lopen bij Zuiderlicht 30 projecten die al lang of bijna zijn afgerond. Onder projecten die we binnenkort realiseren zijn de 164 zonnepanelen op het dak van een VvE aan de Hoogte en Laagte Kadijk. Voor de Kerst liggen de panelen erop.

We legden al eerder 800 tweedehands panelen op het dak van Gebouw 027 van het Marineterrein. Daar komen nog 100 grotere en krachtige tweedehands panelen bij. Het eerste deel produceert inmiddels stroom.

Tot slot liggen er al enige tijd 261 panelen van Zuiderlicht op Stadsloket Oost. Om die aan te sluiten moet het hele gebouw van de stroom af. Dat gaat binnenkort eindelijk gebeuren, pas dan gaan ze stroom leveren.

Solar carports

Samen met de gemeente en andere energiecoöperaties werken we aan de ontwikkeling van solar carports. Daarvoor wijst de gemeente nu een concrete locatie aan: een parkeerplaats van een sportterrein in Noord, naast een gemeentewerf. Hopelijk komt daar een laadhub voor ondernemers bij. Dat project vordert langzaam maar zeker. Langzaam, omdat de gemeente de bouw van de onderconstructie nog moet aanbesteden.

VvE’s

Jasper Klapwijk deed een aantal haalbaarheidsstudies voor VvE’s. Dat zijn solide werken waar je eigenlijk alleen maar ‘ja’ tegen kunt zeggen. Maar besluitvorming binnen VvE’s is vaak lastig: er zijn veel eigenaren die het niet altijd eens zijn en maar een of twee keer per jaar bij elkaar komen.

Gemeentelijke daken

De gemeente wees nog vier gemeentelijke daken aan voor APEC, om daar samen met Amsterdammers zonnepanelen op te leggen. Mogelijk gaat Zuiderlicht daar twee van doen.

Vraag: Waarom doen jullie die onderconstructie voor de solar carports niet zelf?

Wouter: Als we het zelf zouden doen zouden we niet hoeven aan te besteden, maar dan zouden we de businesscase niet rond krijgen. De gemeente moet aanbesteden.

Wind

Tineke de Vries benoemden we vorige ALV tot bestuurslid projecten. Daar was ze helaas zelf niet bij, want ze was ziek. Vanavond heeft ze haar première op het toneel van Zuiderlicht. Ze heeft een berg aan ervaring met wind-, zon- en warmteprojecten. Ze werkte samen met Frank aan de ontwikkeling van windmolens aan de Noorder IJ-Plas.

Tineke, wordt het nog wat met de wind?

Zuiderlicht werkt al jaren, samen andere Amsterdamse coöperaties aan coöperatieve wind-op-wek in Amsterdam-Noord maar de provincie gaat de vergunning voor de drie windturbines waarschijnlijk niet verlenen. Samen met de andere coöperaties werken we aan een afronding. En een doorstart: met één turbine. Want daar kan Gemeente Amsterdam zelf een beslissing over nemen. De samenwerking met de andere coöperaties en de gemeente is goed en we blijven in overleg met mensen die het een minder goed idee vinden.

Vraag: Welke wordt het dan?
Tineke:
De windturbine die het dichtst bij het kanaal staat.

Vraag: De provincie noemt natuurschade als reden dat het niet zou kunnen. Hoe gaat het dan met één turbine?

Tineke: De natuurvergunning heeft te maken met de meervleermuis. De situatie wijzigt nu en dus gaan we opnieuw met de onderzoekers aan tafel over wat dat betekent en welke maatregelen je kunt treffen, zoals we dat ook zouden doen voor drie turbines.

Vraag: Er is toch ook sprake van windmolens in het havengebied?
Tineke: Van alle turbines die in Amsterdam kunnen komen, komt de helft in het havengebied. Daar zijn de coöperaties niet bij betrokken. Bedrijven ontwikkelen daar turbines op eigen terrein. In het verleden was er wel eens contact maar geen match.

Vraag: Over hoeveel turbines hebben we het dan?

Tineke: Dat is afhankelijk van hoe groot ze mogen worden. In de RES (Regionale Energie Strategie) staat dat we 50 Megawatt (MW) moeten realiseren. Er is ooit gesproken over zeventien turbines in zeven zoekgebieden. De Noorder IJ-plas was van alle locaties de meest voordehand liggende. Dat wordt dus een lastige opgave en daar zit de gemeente mee in haar maag. Twee turbines minder betekent twee extra turbines in de andere zoekgebieden.

Vraag: Het besluit van de provincie kwam als een grote verrassing. Twee maanden daarvoor was er nog niets aan de hand. Gaan jullie in hoger beroep en ligt er al een goede onderbouwing?

Tineke: De coöperaties zijn van mening dat het een aanvechtbaar besluit is. Maar om dat aan te vechten brengt grote risico’s met zich mee. Je moet een advocaat inhuren en de procedures kunnen zo twee of drie jaar duren, met een onzekere uitkomst. De uitkomst is dan waarschijnlijk dat de Raad van State zegt: dit was een verkeerd genomen besluit. Maar die zegt niet: je moet die vergunning afgeven. De politiek zal er dan opnieuw een besluit over moeten nemen. Dus ook als je gelijk krijgt, zijn er grote risico’s. Tegen Gemeente Amsterdam hebben we gezegd dat we wel mee willen werken aan een procedure maar er niet voor betalen.

Vraag: Kan je ook steeds één windmolen realiseren?
Tineke: Jij hebt onze strategie goed door. (De zaal lacht.)

Werkteam

Tijdens de vorige algemene ledenvergadering besteedden we veel aandacht aan het gedeeltelijk hernieuwde bestuur. Ze zijn ook nu allemaal aanwezig: Sigyn Wichers als algemeen bestuurslid, penningmeester Maarten ter Horst die straks nog het woord krijgt, Tineke de Vries is bestuurslid projecten en Andrea de Graaf, die het voorzitterschap overdroeg aan bestuurslid wind, Ronald van Oijen.

Vanavond besteden we wat meer aandacht aan het werkteam. Dat is een groot team met onder andere, vanavond in de zaal aanwezig: Radboud, Luc, Jan, Ries, David, Marga en Esther. Dat zijn actieve leden, waarvan de meesten de projectleiderstraining deden.

Daarnaast zijn een paar actieve leden die je, als bestuur of lid, dag en nacht mag bellen als dat nodig is. Vroeger waren dat alleen Frank en Aukje. Daar kwam op een gegeven moment Jasper bij voor de VvE’s. En Wouter voor de carports. Frank is per januari weggegaan. Ook Jasper draagt zijn projecten nu over. En daar zijn weer nieuwe en ook jonge gezichten voor in de plaats en bij gekomen.

Calixte Govaarts doet het beheer. Onze projecten worden wat ouder en de verzekeraar wordt steeds strenger. Het goed beheren van onze projecten is daarom steeds belangrijker. Calixte is ook projectleider.

Julia Morauw studeert communicatiewetenschappen en werkt mee aan de communicatie en ledenwerving. Dat is niet haar enige talent: ze rugbyt. Aankomende zaterdag komt ze uit voor Nederland en speelt dan tegen Spanje, in Dubai. Vandaar dat ze er helaas niet bij is.

Wouter de Wijn coördineert alle projecten en projectleiders en houdt het overzicht.

Esther Noome is via Zuiderlicht aangenomen door COOP Centraal. Esther is onder andere coördinator van de nieuwe projectleiderstraining: dit keer voor jong en ouder, mensen uit de hele metropoolregio Amsterdam.

Aukje van Bezeij werkt, nog steeds, aan de ledenwerving en communicatie.

We spreken elkaar, en wanneer nodig ook andere actieve leden, minimaal een keer per week tijdens het digitale projectenspreekuur.

Financiën

Het werkteam krijgt een vergoeding. Tot 2023 keken we twee keer per jaar uit wat we konden verdelen. Als het werkteam veel tijd stak in projecten die niet doorgingen, dan was dat pech. Voor hen. Voor het bestuur en de coöperatie was dat veilig, maar toch zei het bestuur: dat willen we anders. We willen het werkteam de mogelijkheid bieden om elke maand een aantal uren te declareren. En nu is de vraag:

Penningmeester, gaat dat wel goed?

Maarten ter Horst trad een half jaar geleden aan, toen we voor het eerst een boekjaar presenteerden met een verlies. Dat verlies was het gevolg van het negatieve besluit van de provincie over wind. Daar kwam meteen ook een pittige begroting bij, als gevolg van het nieuwe beloningssysteem en het team van drie mensen werd een team van eerst zes en nu, zonder Jasper, vijf mensen. Als penningmeester ga je dan toch wel rekenen. Kan dat wel?

Het valt allemaal mee. De uren van Esther en ook wat uren van Wouters zijn voor rekening van COOP Centraal. Het ziet er naar uit dat er nauwelijks verschil is met andere jaren en het goede nieuws is dat we meer inkomsten hebben omdat er meer projecten gevalideerd zijn. ‘Maar als de bar vanavond gesloten is, gaat de hand weer op de knip.’

Dank Andrea

‘Hé meiden’, zo begint de appjes van Andrea aan Tineke, (oud bestuurslid) Marije en Aukje en nog wat andere duurzame vrouwen om op vrijdagmiddag te gaan schaatsen op de Jaap Edenbaan. Dat appje sluit ze af met. ‘Ik ga!’ Op de baan, eerst kletsen, inrijden, totdat ze zegt: ‘Zullen we?’ En dan wordt er geklokt: twintig minuten rondjes rijden. Dan pauze. En dan nóg een keer. En dan moet ze zelf ook nog haar tijdrit rijden. En als de schaatsen uitgaan, zegt ze: ‘Hé meiden, doen we er een?’ En dat betekent: de kroeg in.

Waarom vertellen we dit? Omdat het tekenend voor het voorzitterschap van Andrea. Iedereen meenemen, er keihard voor gaan, er nóg een schepje of sprintje bovenop doen en dan gezelligheid. En – en – en

Andrea stapte in toen Zuiderlicht zeven jaar oud was, met 1 miljoen op de balans. Van de overzichtelijke 1 Frank en 1 Aukje groeide we rap naar een grote groep vrijwilligers. Het werk werd complexer en we kregen meer verantwoordelijkheden. De rol van het bestuur veranderde van meebewegen, meekijken en meedenken naar meewerken.

Andrea spaarde zichzelf niet. Naast een drukke baan, was ze er ál-tijd. Ze kookte voor haar cluppie, ze belde of het goed ging. Ze bouwde op, ze veegde de vloer en ook buiten de Zuiderlichtactiviteiten om had ze altijd een Zuiderlicht-petje mee. Of op. Ze vertegenwoordigde Zuiderlicht: stralend, charmant, energiek.

Andrea is nu ziek en moet vooral snel beter worden. Namens alle leden, het bestuur en het werkteam van Zuiderlicht: dankjewel voor je lieve zorgen, je strijdvaardige opstelling, je rechtvaardigheidsgevoel, je idealisme, je positieve energie en het netwerk dat je als een warme, dikke sjaal om ons heen breidde. Zorg nu maar even goed voor jezelf!

Andrea

Ruim vier jaar geleden wandelde ik met Pauline. Mijn kinderen gingen al een beetje het huis uit, ik had meer tijd en ik vertelde Pauline dat ik wel wat meer wilde doen voor Zuiderlicht en die zei: dat komt mooi uit. Ik heb net aangekondigd dat ik er mee ga stoppen. Ik zei: voorzitter? Dat lijkt me meer iets voor Ronald. Maar Pauline zei, nee joh, doe het lekker. Het kost je maar een uurtje per week of zo. (De zaal lacht.)

Ik heb het met veel plezier en liefde gedaan, hoe het ook was. Van club (zo noemen we onze bestuursvergaderingen) kreeg ik altijd weer energie en ook het netwerk, en de mensen van de gemeente vind ik fantastisch.

Ik had al bedacht om na vijf jaar het stokje van het voorzitterschap over te geven, voor wat nieuw elan. Mijn ziekte heeft dus een en ander versneld. Ik kom wel terug in het bestuur, maar dan als cheerleader. Zuiderlicht heeft nu de voorzitter waarvan ik vier jaar geleden al zei dat hij het moest zijn.

Voor Andrea

Andrea krijgt een Paultje, een fotoboek en, aan haar opgedragen, in het Portugees (maar we kennen de tekst in het Engels): ‘The Girl From Ipanema’.

Wil je meer zien en horen van het Duarte Fernandes Trio? Klik dan hier. Of hier.

Gastspreker: Reint Jan Renes

Wat ik doe maakt toch niks uit, denk je misschien. Maar is dat zo? En weet jij waarom de gemiddelde Amsterdammer duurzamer is dan de gemiddelde Nederlanders? Ga naar: