Zonnepanelen en dwangarbeid

Oeigoerse dwangarbeiders in China werken in de productieketen van silicium. Dat schreven onder andere de New York Times, en het Financieel Dagblad.

Silicium is een belangrijke grondstof voor zonnepanelen en andere elektrische apparaten. En dus is de vraag:

Hoe zit het met onze panelen?

De panelen van Zuiderlicht komen uit China. Dat is niet gek. Rond de 80% van alle panelen in Nederland komt uit China. Maar ook die andere 20% beginnen meestal in China en worden dan afgemaakt in andere landen.

Panelen zoeken we samen met de installateur uit. Daarbij kijken we naar kwaliteit, meer dan naar prijs. Immers: de panelen zijn van ons, hoe beter ze presteren en hoe minder onderhoud ze nodig hebben, des te beter dat voor ons uitpakt.

We kijken ook naar de werkomstandigheden in de fabrieken die ze produceren. Dat doen we niet zelf. Dat doet bijvoorbeeld Holland Solar, de branchevereniging van de Nederlandse zonne-energiesector. Maar ook een duurzame energieproducent als Statkraft houdt lijsten bij met goede en foute fabrieken. Via oud bestuurslid Willemien van den Hoogen hadden we daar toegang toe.

Maar, hier gaat het niet om de omstandigheden in de fabriek, maar om een stap die daaraan vooraf gaat: de productie van een grondstof. Het is niet zichtbaar, noch traceerbaar waar de silicium in onze panelen vandaan komt. Er is tot nu toe in Nederland ook nog geen controle op contracten die fabrieken hebben met hun grondstoffenleveranciers.

En dus?

En dus weten we het niet met zekerheid, maar is er in alle eerlijkheid kans dat Chinese dwangarbeiders meewerkten aan de productie van onze zonnepanelen. En andere elektrische apparaten. En aan grondstoffen voor in China gemaakte kleding, etcetera.

Kunnen we de panelen dan niet ergens anders kopen?

Ja. Er zijn zelfs in Nederland vervaardigde panelen. En binnenkort wellicht ook circulaire panelen. Die zijn echter minimaal 20% duurder. Op relatief kleinschalige en moeilijke Amsterdamse daken kunnen we daar helaas geen zinnige businesscase van maken.

Zijn we dan aan de goden overgeleverd?

Nee. Via brancheverenigingen als Energie Samen en Holland Solar, maar ook de Sociaal-Economische Raad (SER) kunnen we wel degelijk een geluid afgeven en aandringen op strengere (Europese) regelgeving. Om wanpraktijken in de productie van zonnepanelen te voorkomen, en om hergebruik van materialen en grondstoffen te stimuleren.

In de tussentijd nemen we de kennis van nu mee in de keuzes van morgen.